NE555 BASİT SİNYAL JENERATÖRÜ

Sinyal jeneratörleri elektronik uygulamalarının olmazsa olmazıdır. İster acemi, ister usta herkesin sinyal jeneratörüne gereksinimi vardır. Nasıl havyaya, multimetreye, güç kaynağına ihtiyacınız varsa, sinyal jeneratörü de gereklidir. Bu nedenle temel düzeyde de olsa bir sinyal jeneratörünüzün olup nadir kullansanız da bir kenarda beklemesi iyi olur. Fiyatlarının pahalı olması dolayısıyla profesyonel sinyal jeneratörleri her zaman temin edilemeyebilir. Bu nedenle eldeki imkanlarla yapılabilecek bir sinyal jeneratörü, ihtiyacı bir yere kadar karşılayabilir. Ben de bu yazımda, NE555 entegresi kullanılarak çizilmiş bir sinyal jeneratörü devresinin PCB dosyalarını sizinle paylaşacağım.

Aşağıdaki resimde örnek bir sinyal jeneratörünü görmektesiniz:

Sinyal jeneratörü, belli frekanslar aralığında, belli bir döngü başına doluluk oranında (duty-cycle) belli yükseklikte, çeşitli şekillerde dalga üreten cihazlardır. Belirtilen parametreler kullanıcı tarafından cihazın düğmelerine müdahale ederek değiştirilebilir. Elde edilen işaret, test etmek istenilen devreye uygulanır ve devrenin davranışları gözlenir, ölçülür... 

Sinyal jeneratörleri sadece bir devreni test ederken değil, onarım ve bakımını yaparken ve bir cihaz imal ederken de gereklidir. Devredeki elemanların tutarlıkıkları, devrenin istenen değer aralığında doğru çalışması gibi test ve ayarların yapılmasında sağlıklı bir sinyal kaynağına ihtiyaç vardır. Bu nedenle güvenilir bir sinyal jeneratörü kullanılır. 

Sinyal jeneratörleri "fonksiyon jeneratörü" olarak da bilinirler. Kullanıcının ihtiyaçlarına göre çok çeşitli türleri vardır. Resimdeki gibi masaüstü tiplerinin yanında taşınabilir olarak da üretilirler. İnternetten bu konuda araştırma yapılarak daha detaylı bilgi edinebilirsiniz. 

NE555 entegresi kullanılarak başlangıç düzeyindeki elektronikçilerin kullanılabileceği basit bir sinyal jeneratörü yapılabilir. Aşağıda, eski bir elektronik dergisinden alıntılanmış bir sinyal jeneratörü devresi görülmektedir:

Besleme gerilimi 9Volt DC'dir. Yassı kumanda pili de kullanılabilir. Sol kısımda bir NE555 Timer entegresi görülüyor. 3 no'lu uçtan alınan sinyal, bir sinüs dalga osilatörüne uygulanmış (ortadaki transistörlü devre). Osilatörün girişindeki her kata jumper anahtar ile müdahale ederek, dalga şekli değiştirilebilmektedir. Sinyal şiddeti de çıkıştaki 47k (aslında 50k) potansiyometre ile ayarlanmaktadır. 

Devrenin KiCAD ile çizilmiş PCB görüntüsü aşağıdadır:

PCB'nin resmini çektikten sonra yollarda küçük bazı güncellemeler yaptım. Bu nedenle baskı pdflerinde bazı küçük farklar görebilirsiniz.

Yapımı son derece kolay ve ucuzdur. Profesyonel sinyal jeneratörleri kadar ideal olmayabilir, ancak başlangıç seviyesindeki bir elektronikçinin küçük testler yapmasını, ayrıca osiloskop kullanmayı öğrenme sürecini kolaylaştıracaktır. 

Bu devreyi aslında uzakdoğu piyasasında dolaşan bir demonte kitten klonladım:

Her şeyin Çin'den satın alınmasını sevmiyorum. Ola ki bir gün lazım olur diyerek çizeyim demiştim. Bu nedenle sizinle de paylaşıyorum. Minimum düzeyde de olsa ihtiyacı karşılayabilir sanıyorum. 

PCB'nin yapısına ve malzemeler bakarsanız, her elektronikçiden ya da internet üzerinden kolayca temin edebileceğiniz parçalarla kurulmuş. Hem ucuz, hem kolay. Dolayısıyla, yapamayacak birşey yok. Siz de isterseniz bu devreden bir tane yapıp kullanabilirsiniz. 

Devrenin baskıya hazırlanmış PDFleri aşağıdaki İNDİR linkinden indirilebilir. Baskı A4 boyutunda kağıda çoklanmıştır (6 adet). Böylece bir basmada çok adet elde edilmiş olunur. 

Daha iyi bir devrenin klonunu ilerde paylaşacağım diyerek yazımı burada noktalıyorum. Takipte kalın, hoşçakalın.

İyi çalışmalar.

İNDİR