ÇOK BASİT VE UCUZ DESÜLFATÖR DEVRESİ MK-II

 

Herkese merhabalar. Bu daha evvel bir başlığımda çok basit ve ucuz bir desülfatör devresi paylaşmıştım (Şurada). Bu kez biraz daha farklı iki versiyonunu paylaşacağım. 

Paylaşacağım bu devre ise diğer devre gibi şarj yapma özelliğine sahiptir ve asimetrik akım uygulama prensibine dayanmaktadır.

Desülfatör devrelerinin genel prensibi, aküye belli bir güç dalgası uygulayarak sülfat tabakalarının çözülmeye çalışması şeklindedir. Hemen hemen hepsinde, asimetrik şekilde akım uygulandığını görebiliyoruz. 

Bu kez, daha önceki sunduğum devreden biraz daha farklı olarak, devreyi daha da kolay hale getireceğim.

Devremiz 220V tehlikeli voltajla çalışacağı için lütfen uyarıyı dikkate alın.

Devreyi bulduğum yer bir Rus sitesiydi:

http://zpostbox.ru/nimh_and_nicd_battery_charger_regenerator_circuit.html

http://zpostbox.ru/how_to_revive_dead_nicad_batteries.html

Sitenin sahibi, sunduğum diğer devredeki gibi gereksiz yere birçok diyot kullanmak yerine, ters akımı sağlayabilmek için basit bir kondansatör kullanmış.

zpostbox.ru sitesine teşekkürler. Спасибо сайту zpostbox.ru.

Devrede gördüğünüz C2 kondansatörü, 1,25Voltluk pilin ters geriliminden sorumludur. Olayın detayını diğer konuda anlatmıştım, o yüzden burada tekrar bahsetmeyeceğim. Bu devre 1,25V nikel tabanlı piller için tasarlandığı için akümülatörlerde kullanılamaz. Ancak bazı değişiklikler yapılarak sülfat çözme özellikli basit bir şarj cihazına dönüştürülebilir.

Ben de devrede bazı modifikasyonlar yaparak, ancak temel mantığını değiştirmeden devreyi akümülatörler için yeniden uyarladım.

Devrenin çalışma mantığı çok basittir. Aynen sunduğum diğer devrede olduğu gibi, alternatif akımın bir alternansında C1 ve C2 üzerinden geçen akım, D2 1N5404 üzerinden aküyü şarj ediyor. Ters alternansa geçtiğinde ise, D2 tıkama yönünde bağlı olduğundan, bu kez C2 üzerinden kaynağa geri dönüyor. C2'nin kapasitesi C1'inkinden daha küçük olduğu için, ters geçen akım bu kez çok daha azdır ve böylelikle asimetrik bir şarj akımı sağlanır. 

Sonuçta akümülatör, güçlü ileri gerilim ve zayıf ters gerilim ile asimetrik şekilde şoklanarak şarj edilmiş olunur.

Devreyi PCB olarak hazırlamak isterseniz ipucu veriyorum:

İş bu kadarla bitmiyor. Bu devre son derece pratik ve işe yarama ihtimali çok yüksektir. Ancak alternatif bir devremiz daha var. Bu kez daha güvenli-transformatörlü olanından göstereceğim.

zpostbox.ru sitesine teşekkürler. Спасибо сайту zpostbox.ru.

Yazar, son derece mantıklı ve basit bir devre oluşturmuş. Alternatif akımın pozitif alternansında akım, D1 ve R1 (şarj akımı sınırlayıcı direnç) üzerinden geçerek batarya ve R2 üzerinden geçip kaynağa geri döner. Bu esnada batarya şarj olur. Periyodun negatif alternansına geçildiğinde D1 diyodu akıma tıkama yönünde bağlı olduğundan kaynak, devreye akım uygulayamaz. Fakat bu kez batarya, R2 üzerinden akım akıtarak bir miktar deşarj olur. Böylece, asimetrik şekilde şarj edilmiş olacaktır. Yani "bir güçlü akım ile şarj/bir deşarj" şeklinde şarj olur. Bunun nikel tabanlı piller ve kurşunlu akümülatörler için olumlu etkileri olduğu yıllardır çeşitli makalelerde belirtiliyor. 

Devredeki dirençler, şarj edilecek batarya bir akü olduğunda güç bakımından çok büyük olmalıdır. Böyle bir devre ise gereğinden daha hantal olabilir. Dolayısıyla direnç kullanmak yerine, akkor flamanlı ampul de kullanılabilirdi. Aşağıda, biraz nostaljik görünmesi için eskitme efekti uyguladığım bir devre görüyorsunuz.

Devrenin aslında basit bir gerilim bölücü olduğunu farketmişsinizdir. Ancak burada önemli olan, R2 direncinin devreye şarj akımı uygulanmazkenki görevidir. İşte bu esnada anlık deşarj palsları uygulayarak gerekli asimetriyi sağlayacaktır. Prensip olarak son derece basit olan bu devrenin PCB'sini hazırlamaya gerek yoktur. Birkaç parça kolay bulunur malzeme ile siz de yapabilirsiniz.

Eğer resimdeki bağlantıyı kurarsanız, kaynak sitedeki yazarın göstermiş olduğu basit gerilim bölücüden oluşan, ancak tarafımdan lambalıya dönüştürülen sülfat çözme özellikli bir şarj cihazını elde etmiş olursunuz.

Esasen bu yazımda verdiğim iki devreyi ayrı başlıklarda sunmak istemiştim ancak konu itibariyle birbirlerine çok yakın oldukları için ayrı başlıklara dağıtmak istemedim. İster 220Volt ile çalışan tehlikeli versiyonunu, isterseniz trafolu-güvenli versiyonunu yapın, sonuçta faydalı bir cihaz elde etmiş olacaksınız.

Dikkat etmeniz gereken çok önemli bir şey, devrede şarj kesici olmadığı için akü gerilimlerini takip etmeniz gerektiğidir. Akünüz sulu akü ise 15,6Volta; jel akü ise 14,4Volta eriştiğinde şarjı kesmelisiniz. 220Voltla çalışan devreyi kullanırken;

-Önce akü bağlanır, sonra prize takılır.

-Önce fiş prizden çekilir, sonra akü ayrılır.

Bu iki maddeye çok çok dikkat edin. Fişteyken bağlantılara asla dokunmayın çarpılırsınız!

Eğer isterseniz, son devrenin 220Volt'lu versiyonunu da kendiniz hazırlayabilirsiniz:

Devrede görülen şeffaf ampul, 220V-40Watt, kırmızı renkli gece lambası ise 220V-10W veya 15W gücünde akkor flamanlıdır. LED ya da tasarruf ampul olmaz. 

Sanırım anlatacağım başka birşey kalmadı. Eğer yapmaya karar verirseniz, 220V'lu devrelerin tehlikeli olduğunu unutmayın. Çalışırken fişin çekik olduğundan emin olun ve kendinizi topraklamayın, naylon terlik ya da ayakkabı giyin.

Bir dahaki yazımda görüşmek üzere...

seron

basitelektronikprojeler.blogspot.com