Basit 5W Floresan Inverter Devresi

 

Floresan tüplerinin çalıştırılması için çeşitli yöntemler vardır. Evlerde eskiden kullanılan çubuk floresan ve simit floresanlar, takıldıkları muhafaza kutularının içerisinde "balast" denen şok bobini ve "starter" dediğimiz bir ateşleyici lamba içerirdi. Devreye elektrik verildiğinde bir uçtan giren AC, şok bobininin yüksek indüksiyon oluşturmasına ve starter'i harekete geçirerek hızla açılıp kapanmasına neden olur, bu da iki flaman arasında kuvvetli elektron akışına neden olur, hızla püsküren elektronlar, cam boru içindeki civa atomlarına çarparak "ultraviyole ışık" açığa çıkmasına neden olurdu. Bu ışık ise cam borunun iç yüzeyine kaplanmış beyaz floresan tozuna çarparak beyaz ışığa dönüşerek ortamı aydınlatırdı.

Bugün hala bazı yerlerde floresan tüpler kullanılmaktadır. Örneğin tasarruflu ampullerde, bazı özel aydınlatmalarda; mikroplardan arındırmak için UV ışık uygulamalarında kullanılmaya devam ediliyor. Ancak bu kez eskisi gibi klasik "balast-starter" ikilisi ile değil, elektronik düzenek ile çalıştırılıyorlar. "İnvertör" adı verilen bu düzenek, yüksek gerilim eldesi sağlayarak tüpü şoklar ve lambayı yakar.

Bu yazımda sizlere, youtube'da bulduğum basit ve yapılabilirliği eldeki imkanlarla çok kolay olan bir floresan invertörünü göstereceğim. (aşağıdaki bir resimdir, tıklatmayın)

Devreyi bir hintli yapmış. Genellikle çürük çarık, güvenilmez devreler yapıyorlar. Youtube sitesi onlardan geçilmiyor. Ne arasam karşıma çıkıyorlar. Fakat nadir de olsa sağlam işler çıkartanlar oluyor. Yukarıdaki resimdeki devre sahte ya da "çürük çarık" bir devre değil. Bir tür gerilim çoklayıcı devresidir. Örnekteki devreye bakarsak, bu bir gerilim ikileyici (voltage doubler) devresidir. İşe yarayıp yaramayacağı, doğru lamba kullanmanıza bağlıdır. Bu devre, 5Watt civarındaki floro tüplerini çalıştırabilir. Videodaki youtuber, bir adet UV lambayı ve bir de kullanılmış bir tasarruflu lambayı çalıştırıyor.

Videosu burada:

Devreyi KiCAD ile yeniden oluşturdum.

PCB'de mercimek kondansatörlere bakın. Aslında onlar mercimek kondansatör değil. KiCAD kütüphanesinde uygun kapasitör kılıfı bulamadığım için mercimek kılıf seçtim. 1000V gerilime dayanıklı minik tip J sınıfı yeşil kapasitörler vardır siz onlardan takacaksınız.

Resimde gördüğünüz kondansatörün üzerinde 104 yazıyor. Bu, 100nanoFarad demektir. 100 pikofarad için 101 yazanından almalısınız. Aldığınız iki kondansatörü mercimek tiplerin yerine kullanın.

Devrenin baskı materyallerini A4 kağıda PDF olarak aşağıdan indirebilirsiniz. 

İNDİRAGANDİLENDİR

Bir dahaki yazıda görüşmek üzere.