Biri Patladığında Yedeğe Geçen Lamba Devresi

Aydınlatmanın etkin kullanıldığı birçok alan vardır. Bildiğimizin dışında sadece ev ve işyerlerini aydınlatmıyoruz. Tarımda, bitkiler için yapay ışık amacıyla, Bazı özel bögelerin korunmasında güvenlik amacıyla da aydınlatma çok önemli bir konudur. Aydınlatmanın çok önemli olduğu bazı durumlarda, bir ışık kaynağının bozulmasının derhal bilincinde olup, gerekli onarımı yapmak gereklidir. Değilse milyonlarca dolarlık zarara neden olunabilir ya da ciddi güvenlik sorunları ortaya çıkabilir. 

İşte bu nedenle bu yazımda sizlere, ikili lamba armatürü kullanmak şartıyla, biri bozulduğunda otomatik olarak yedek ampule geçen bir devre sunacağım.

Bu devreyi internette hiçbir yerde göremezsiniz! Tamamiyle şahsi fikrimdir. Bundan bir süre önce bu devreyi elektronikprojeler.com'da paylaşmıştım. Orada da büyük ilgi görerek çok beğeni almıştı. Forumun sahibi yeni bir forum yazılımına geçince beğeniler silindi, yazık oldu. (Şurada)

DEVRENİN ÇALIŞMASI

Devre, 220V AC ile çalışmaktadır. Sol taraftaki vidalı terminalden giren AC gerilim, D1 diyodundan geçiğ doğrultulurken, C2 kapasitörü ile dalgalılığı az da olsa kompanze edilmektedir. Buradan sonra R1 direnci üzerinden geçerek Röle bobinini enerjiler. Röle enerjilendiği anda, Common hareketli kontağını NC kontağından NO kontağına çeker. Bu, B1 Lambasının yanmasına neden olur. B1 Lambası, enerjisini C1 kondansatörü üzerinden almaktadır. Bu kondansatörün değeri en az 3,3uF - 400V olmalıdır. Daha küçük değerdeki kondansatörler, lambanın kör yanmasına neden olur. 

L1 lambası patlarsa, Röle, devreyi tamamlayamadığı için Common hareketli kontağını bırakır ve kontak, bu kez NC kontağına temas eder. Bu, B2 lambasının yanmasına neden olur. Böylelikle otomatik olarak sağlam lambaya geçilmiş olunur. 

Lambaların sağlam durumda olduğunu anlamak için, aydınlatma tertibatını takiben, tüm lambaların arada devriye gezilerek kontrol edilmeleri gerekir. Böylelikle hangi lambanın yandığına bakılarak arızalı lamba değiştirilebilir.

Yukarıdaki resimde nöbetçinin devriye gezeceği alan varsayımsal olarak gösterilmiştir. Lambalardan bir tanesi patlayarak yedek lambaya geçmiş, diğerleri ise sağlam durumdadır. 

Devrenin KiCAD'de çizimini de yaptım. Öyle çok ahım şahım bir devre değil. Devrenin kendisi ucuz; ancak dış koşullara (yağmur, güneş, vb) dayanıklı kutuda muhafaza edilmesi gerektiğinden birim maliyeti çok yüksek.

C1 kondansatörünün değeri, bağlanacak B1 Lambası dikkate alınarak seçilmelidir. Örneğin 60Watt'lık flamanlı ampuller için 3,3uF son derece uygundur. Ancak wataj büyüdükçe daha büyük kapasitede kondansatör gerekir. Birden fazla kondansatör paralel bağlamak da olabilir. Şahsen yaptığım araştırmalarda, 3,3uF - 400V değerinde kondansatörler piyasamızda zor bulunuyor, hayret! İki adet 2,2uF 400V bağlamakta sakınca yok; ancak yer sorunu olabilir. Devre kartını ona göre tasarlamalısınız. Resimdeki devre kartı örnektir.

Bugün size bizzat tasarladığım önemli bir devre ile sunum yaptım. Blog sayfamdaki devrelerin çoğunluğunu böyle çok basit, ancak önemli olabilecek devreler oluşturacaktır. Zaten blog sayfamın adına bakarsanız anlarsınız. Elektroniğe meraklı, hırslı, hevesli insanlardansanız, doğru yerdesiniz demektir. Böyle arada bir, zaten bilinen şeyler değil de, kendi icadım olan devrelerden de paylaşacağım. 

Esenlikler dilerim.

seron

basitelektronikprojeler.blogspot.com