Yönetim panelimden gördüğüm kadarıyla bu başlığı okuyan çok fazla okuyucu kitlesi var. Bu nedenle yazı içinde belirtsem de sizi yazıya başlamadan evvel uyarmak istiyorum: Bu devre tamamen teoriktir! Denenmemiş, uygulanmamış ve ölçüm yapılmamıştır! Çalışma, işe yarama garantisi yoktur. Ayrıca bu devre 220Volt ile çalışmaktadır ve çok tehlikelidir! Lütfen yazıyı okurken bunu gözönünde bulundurun.
Teşekkürler.
Akümülatörlerin en büyük kabusu sülfatlaşma. Bu nedenle bu konunun bilincinde olan birçok kişi, sülfatlaşma ile mücadele etmek istiyor. Bunun için de web üzerinde araştırmalar yapıyor, yapılmış devre arıyor, ya da ürün satın alıyor.
Lafı fazla uzatmayacağım, sülfatlaşma belirtisi veren akümülatörlerin sülfat kristallerinin çözülmesi için genellikle yüksek frekansta, yüksek voltaja ve düşük akıma sahip enerji uygulanması gerekiyor. Zaten internet üzerindeki birçok devreyi incelediyseniz, hemen hepsinin bir tür PWM devresi olduğunu farketmişsinizdir.
Eğer elinizde detaylı ve ciddi bir çalışma yürütecek imkanlar yoksa, teorik aşamada olan, aşağıdaki devremi inceleyebilirsiniz, devreyi ben tasarladım:
Devrenin yaptığı şey, "iki ileri-bir geri" gibi birşey aslında. Giriş 220V AC'dir. Bir vidalı konnektör ile enerji girilir. Birbirine seri olarak bağlanmış üç adet 1uF-400V'luk kutupsuz kondansatörler, CC tipi gerilim bölücü devresi oluşturmaktadırlar ve eşdeğer oldukları için; 220 / 3 = 73Volt civarında gerilim eldesi sağlanmış olunur. Bu gerilim, arada özel bir paralel diyot uygulaması ile aküye tatbik edilir. Paralel diyot uygulaması, birbirine seri olarak bağlanmış 6 adet 1N4007'den müteşekkildir. Amacı, aküye 70V ileri gerilim, 4,2V-6V ters gerilim uygulanmasını sağlamaktır. Olayın çalışma mantığını da anlatayım. Girişten gelen AC, üstteki hat Faz olarak kabul edilirse, pozitif alternanstayken, diyotlar tarafından etkilenmeden akü'nün (+) kutbundan girer, ve (-) kutbundan çıkarak şebekeye geri döner. Sıra negatif alternansa geldiğinde bu kez alttaki hattan giren akım, diyotlar boyunca üstteki hatta (faz) iletilir. Diyotların gerilim düşümleri toplamı nedeniyle, 6 x 0,7Volt = 4,2Volt gerilim regülasyonu sağlarlar; aynen zener diyodu gibi. Oluşan bu 4,2Voltluk ters gerilim, akü bataryasına (-) kutuptan girerek (+) kutuptan çıkar ve yine üstteki hattı takiben şebekeye geri dönerek devreyi tamamlamış olur.
Akünün, bu asimetrik AC gerilimine maruz kalması, öyle umuyorum ki, sülfatlaşma üzerinde olumlu etki yapacaktır. Zaten, birçok kaynakta da, akümülatörlerin dalgalı (ya da darbeli) akımla şarj edilmesinin ömrünü uzattığı ve sülfatlaşmayı önlediği belirtilmektedir. Gerek ticari, gerekse amatör desülfatör cihazı uygulamlarının ürettiği darbe frekansını incelediğimizde de, onlarda da ileri gerilime ilave olarak ters gerilim uygulamasını rahatça görebiliriz.
Eğer burada bu yazıya rastlarsa Korhan Sökmen hoca'ya da buradan selamlar. Bizzat yapıp paylaştığı desülfatör cihazı internette ilgiyle karşılanmış, birçok sitede paylaşılmış ve denenmiştir. O devrenin de osiloskop ile elde edilen sonuçlarında özel bir dalga şekli görülmektedir. Dalga şekli küçük de olsa ters atımlar içermektedir. Tıklayın, sitesi yan sekmede açılsın.
İşte bu devrede de aküye asimetrik şekilde ters ve düz atım uygulayarak sülfatları çözmeyi amaçlamış bulunuyorum. Dalga şekli aşağıdadır.
Animasyonlu resimde önce soldaki grafiğe dikkat edin. Akü uçlarına tekabül edecek alternatif akım eğrisinin alternansları eşit değil, asimetriktir. Bu, tam olarak istediğimiz şeydir ve ortadaki paralel olarak eklenmiş seri diyotlar sayesinde olur. Aküden teorik olarak bir 73Volt, bir 4,2Vvolt geçmektedir. Tersli-düzlü olarak geçen bu akıma "dirty-dc" denir. Özellikle kaplama sanayii'nde, metallerin daha etkin ve düzgün kaplanması için uygulanan bir tekniktir. Devrede ise gerilimin aküden bir ters, bir düz olarak geçtiğine dikkat edin. Düz geçerken sorun yok, ama tersten geçerken seri diyotların toplam ileri gerilimleri (Vf) kadar gerilim geçebilir. 4,2Volt'luk ileri gerilim değeri teoriktir; zira diyotlar, üzerlerinden geçecek akım değeri ve diğer bazı değişkenler değiştikçe 1Volt'a kadar ileri gerilim değişimi gösterebilir. Bu durumda diyotların toplam ileri gerilimleri 6Volt olur. Bunun bir sakıncası yoktur. Ters gerilim değeri, 12Volta kadar yükseltilebilir, ama bu değeri aşmamalıdır.
Böyle bir devreyi delikli plakete ya da baskılı PCB'ye aktardığımızda şuna benzeyebilir:
Resimde gördüğünüz kart, son derece az yer kaplamaktadır. Aşağı tarafındaki vidalı terminalden 220V giriş sağlanacaktır. Üstteki terminale de akü bağlanacaktır. Devre ister delikli karta, ister asit banyolu baskılı PCB'ye uygulanabilir. Parçalar son derece ucuz ve her yerde bulunabilir niteliktedirler. Güvenlik önlemlerini almak şartıyla deneyebilirsiniz.
Şu dakikaya kadar anlattığım bu uygulama, çarpılma riski içermektedir. İşin ehli değilseniz lüften uğraşmayın. Ehli iseniz güvenlik önlemlerinizi alın. Bu devre örnektir, yapacaksınız diye bir şart yoktur. Bu nedenle bu devrenin sahip olduğu tüm risklerin farkında olma sorumluluğu, ayrıca can ve mal kaybı ile maddi zarara uğrama sorumluluğu da size aittir. Bu yazı ile sizi UYARDIM ve SORUMLULUĞU REDDETTİM! Lütfen dikkatli olun!
Yukarıdaki uyarıyı mutlaka yapmam gerekiyordu. Unutmayın! Devrenin her hangi bir yerinde faz hattı olabilir ve dokunursanız ÇARPILIRSINIZ! Bu nedenle bu devreyi kullanırken;
-ÖNCE AKÜ BAĞLANIR, SONRA FİŞE TAKILIR
-ÖNCE FİŞ ÇEKİLİR SONRA AKÜ KISKAÇLARI ÇIKARILIR
-DEVRE KARTINA FİŞ ÇEKİKKEN YA DA FİŞTEYKEN ELLENMEZ.
-ÇIKIŞI TEŞKİL EDEN KABLOLARIN, AKÜ KISKAÇLARININ İKİSİNE BİRDEN ELLENMEZ; TEK ELLE VE FİŞ ÇEKİKKEN DOKUNULUR.
Ayrıca bu devre, çocuklardan uzak, insanların görüp merak etmeyeceği bir ortamda tutulur ve kullanılır. Kullanımda değilken kilitli bir çekmecede tutulur.
Devam ediyoruz.
Kondansatörlerin arasında mutlaka 680k ila 1M 1Wattlık direnç paralel bağlanmalıdır. Bu, kondansatörlerde kalan yükün sizi çarpmaması için çok önemlidir.
Devrenin akümülatörü sağlıklı hale getirebilmesi zaman alacaktır. Bu nedenle 1 gün süreyle aküye tatbik edilip, bir yük ile akü tekrar kesim voltajına düşürülmeli, daha sonra tekrar devre aküye tatbik edilmelidir. Bir hafta kadar yapacağıınız bu uygulamalar sonunda aküde olumlu değişimler gözleniyorsa, birkaç kez daha uygulanır ve bırakılır.
Her ne kadar ilkel olsa da, basit bir akü desülfatör devresi paylaşmak istedim bu yazımda sizlere. Şahsen denemesem de, teorilere son derece uygun ve güzel bir devre oldu. İsterseniz dikkatli olmak koşuluyla yapıp deneyebilirsiniz. Yapımı hem zaman, hem de maliyet açısından karlı olduğu için birşey kaybetmeyeceksiniz. Ancak, yine de ciddi performans kaybı olmayan bir aküde denemenizi önermiyorum. Kırmızı yazıları ve altındaki uyarı yazılarını da tekrar hatırlatıyorum.
Evet, yazımı burada bitirmenin zamanı geldi. Umarım işinize yarar bir bilgi sunmuşumdur. Soracağınız soruları, varsa hatalarımı, ya da övgü-sövgülerinizi yorum bölümünden yazabilirsiniz. Şimdilik bu kadar.
17.10.2021 tarihli güncelleme:
Bu devre, küçük bir modifikasyonla, çok severek takip ettiğim Basit İcatlar Kanalı tarafından test edildi ve kanal sahibi ağabeyin dediğine göre başarılı sonuç verdi. Devrede aküden geçecek ters akım, seri bağlı bir diyot daha kullanılarak engellenmiştir. Videosunu izleyin:
Merhaba devre için elinize emeğinize . Çalışma mantığını anlattığıniz kısımda bir noktaya takıldım.73 volt gerilimi kutupsuz kapasitörleri ac akımda direnç olarak kullanarak gerilim bölücü mantığından hareket ile elde ediyorsunuz.Gayet başarılı bir yöntem.Benim takıldığım nokta 73 volt ac akımı diyotlar uzerine tatbik ettiğinizde üst kısımdan ( diyotlarin katot kısmının bağlı olduğu nokta) pozitif alternans geldiğinde gerilim diyotlar üzerinden gecemediginden akünün pozitif kutbuna gidererek devresini tamamlıyor.Tam tersi durumda üst kısımdan negatif alternans geldiğinde ise diyotlar üzerinden geçerek akünün negatif kutbu üzerinden devresini tamamlıyor.Peki aynı senaryo alt kısımdan ( diyotlarin anot kısmının bağlı olduğu noktadan) negatif ve pozitif alternanslar geldiğinde nasıl oluyor.Alt kısımdan Pozitif alternans geldiğinde diyotlar üzerinden diyotlarin gerilim değeri kadar düştükten sonra ( 73 - 4,2 = 68,2 volt gibi) akünün pozitif kutbuna , negatif alternans geldiğinde ise 73 volt diyotlar üzerinden geçemeyeceği için akünün negatif kutbuna gidecektir diye düşünüyorum.Bu konuda kaçırdığım nokta nedir ?
Merhabalar. Aynen youtube'da da bahsettiğim gibi yaptığınız hesap diyotların aküye seri bağlanması durumunda doğrudur. Ancak burada paralel bağlı olunca akü olmasa bile uçlar osiloskop ile ölçülürse (Teorik olarak) +73V ve -Diyot düşümleri toplamı kadar V dalgası görülür. Bu tersli-düzlü dalganın aküdeki sülfatları çözeceği teorisinden bahsediyorum. Ancak elimde sülfatlaşmış akü bulunmadığından test edemedim. O videodaki örnekte seri bir diyot daha eklenmiş ve tersli düzlü değil, sadece +X volt kadar yarım dalga DC uygulanmıştır. O devre benim devremin aynısı değil (işe yaramadığını söylüyor ancak çok uzun süre test edilmeli).
Anladığım kadarıyla Videodaki gibi çıkışa 7. Diyot bağlandığında seri diyotlarin bir anlamı kalmıyor sanırım. Geçecek akıma uygun tek diyotta yeterli olmalı sanırım bu durumda.
Evet aynen. Youtube üzerinden de yanıt vermiştim. Elimde sülfatlaşmış akü olmadığından bu devreyi deneme şansım olmadı. Ama o abi de şarj olmuyor bu yaa diye acele edip testi kendi devresiyle sürdürmüş. Normalde benim yaptığım gibi olması gerekiyordu.
Merabalar. youtube da bir çok desülfatör ...fatör devre ve cihazlar var. Ben de orada anlatılanlara göre 20uf kapasitör ve hazır satılan köprü diyot ile desülfatör yaptım ve kullandım. Açıkçası desülfe edip etmediğini henüz bilmiyorum. teknük olarak desülfatör deselerde sonuçta alternatif akım köprü diyota girinde doğruluyor ve her hangi bir dalga oluşmuyor. yani aslında kapasitörler vasıtası ile aküye sadece ihtiyacı olduğu kadarlık gerilimi akımı sınırlayarak uygulamış oluyor bu cihaz. Zaten gözlemlediğim kadarı ilede akü doyuma ulaştığında (16.05v) artık akü şarj olmuyor. Yani diyeceğim o ki aslında bu kapasitör ve köprü diyot ile yapılan derelerin bildiğimiz şarj cihazlarından farkı yok. Yanılıyor muyum bilgi verebilirseniz sevinirim. Ayrıca sizin yukarıda yaptığınız devreyi yapmayı düşünüyorum ancak siz mesela 12 diyot kullanıp 12v vermekten bahsetmişsiniz ancak şarj cihazı mantığından gidersek 14.4v vermek için 15 diyot yada 14 diyot kullanmak daha mantıklı değil mi. Ven son olarak bu devreyi kapsamlı bir şekilde deneyebildiniz mi. YAnıtlayabilirseniz çok sevinirim. İyiki bloğunuzu keşfetmişim bu arada. Başarılar dilerim.
Merhabalar Ozan bey. Youtube'da gördüğünüz "Alifatör" tarzı seri kondansatörlü devrelerin amacı aküya yüksek güç uygulayarak sülfatları kırmaya çalışmaktır. Bu akım aslında dalgalıdır; çünkü doğrultma köprüsünün çıkışı tam dalga DC'dir. Çıkışa kondansatör uygulanmadığında çıkış dalgalı olacaktır. Gerek çıkışın dalgalı olması, gerekse 20uF gibi kondansatörler nedeniyle yüksek akım geçmesi nedeniyle sülfat kırabilme şansı öyle veya böyle var. Benim devremin özelliği, aküye bir ters bir düz akım uygulamaktır. Buna Dirty DC denir. Çok eskiden çinko-karbon pilleri şarj etmede kullanılıyormuş. Detaylardan yazıda bahsettim. Diyot sayılarına kafayı yormayın, mesele aküyü şarj etmek değil, asimetrik AC uygulayarak aküyü amiyane tabirle şoklayıp sülfatları çözmeye çalışmaktır. Devreyi maalesef kapsamlı şekilde deneyemedim çünkü elimde sülfatlaşmış akü yok. Blogumdaki birçok devre "teori" düzeyindedir. Denemek isteyene serbesttir. Bununla ilgili ayrıntılı bilgi yasal uyarı kısmında açıklandı. Olaki denemek isterseniz deneyebilirsiniz. Şunu da net söyleyeyim, desüfatör çok sıkıntılı bir konu. Her aküde işe yaramıyor. Bazen işe yaradığı oluyor. Yani konu çok detaylı.
Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Kesinlikle denemek istiyorum. Sonuçta çok pahalı şeyler değil. Riskler konusunda da çok tecrübeliyim. Peki tam olarak buradaki devrenizi mi yapayim yoksa bir forumda paylaşmışsınız "elektronikprojeler.com" oradakinimi yapayim. oradakinde 2.2 burada ise 1uf kullanmışsınız.
Tabii ki deneyebilirsiniz, hatta sonucu buraya yazarsanız çok sevinirim. Yalnız sonuç elde etmek için günlerce sülfatlı aküye bağlı tutmanız gerekebilir. Akü 7Ah'lik UPS aküsüyse 1uF'lik kondansatörlerden, daha güçlü aküyse 2,2uF'lik kondansatörlerden bağlayın. İşin doğrusu bu konu çok net değil. Çünkü denemeler yapılarak net değerin tutturulması gerekiyor. İsterseniz UPS aküsü için 2u2 de deneyebilirsiniz.
Bu devrenin kaynağı nedir elektro mu ?
YanıtlaSilYok hocam Elektor değil mantık yürüterek kendim düşündüm. Garanti yok ama.
SilMerhaba devre için elinize emeğinize . Çalışma mantığını anlattığıniz kısımda bir noktaya takıldım.73 volt gerilimi kutupsuz kapasitörleri ac akımda direnç olarak kullanarak gerilim bölücü mantığından hareket ile elde ediyorsunuz.Gayet başarılı bir yöntem.Benim takıldığım nokta 73 volt ac akımı diyotlar uzerine tatbik ettiğinizde üst kısımdan ( diyotlarin katot kısmının bağlı olduğu nokta) pozitif alternans geldiğinde gerilim diyotlar üzerinden gecemediginden akünün pozitif kutbuna gidererek devresini tamamlıyor.Tam tersi durumda üst kısımdan negatif alternans geldiğinde ise diyotlar üzerinden geçerek akünün negatif kutbu üzerinden devresini tamamlıyor.Peki aynı senaryo alt kısımdan ( diyotlarin anot kısmının bağlı olduğu noktadan) negatif ve pozitif alternanslar geldiğinde nasıl oluyor.Alt kısımdan Pozitif alternans geldiğinde diyotlar üzerinden diyotlarin gerilim değeri kadar düştükten sonra ( 73 - 4,2 = 68,2 volt gibi) akünün pozitif kutbuna , negatif alternans geldiğinde ise 73 volt diyotlar üzerinden geçemeyeceği için akünün negatif kutbuna gidecektir diye düşünüyorum.Bu konuda kaçırdığım nokta nedir ?
YanıtlaSilMerhabalar. Aynen youtube'da da bahsettiğim gibi yaptığınız hesap diyotların aküye seri bağlanması durumunda doğrudur. Ancak burada paralel bağlı olunca akü olmasa bile uçlar osiloskop ile ölçülürse (Teorik olarak) +73V ve -Diyot düşümleri toplamı kadar V dalgası görülür. Bu tersli-düzlü dalganın aküdeki sülfatları çözeceği teorisinden bahsediyorum. Ancak elimde sülfatlaşmış akü bulunmadığından test edemedim. O videodaki örnekte seri bir diyot daha eklenmiş ve tersli düzlü değil, sadece +X volt kadar yarım dalga DC uygulanmıştır. O devre benim devremin aynısı değil (işe yaramadığını söylüyor ancak çok uzun süre test edilmeli).
SilAnladığım kadarıyla Videodaki gibi çıkışa 7. Diyot bağlandığında seri diyotlarin bir anlamı kalmıyor sanırım. Geçecek akıma uygun tek diyotta yeterli olmalı sanırım bu durumda.
YanıtlaSilEvet aynen. Youtube üzerinden de yanıt vermiştim. Elimde sülfatlaşmış akü olmadığından bu devreyi deneme şansım olmadı. Ama o abi de şarj olmuyor bu yaa diye acele edip testi kendi devresiyle sürdürmüş. Normalde benim yaptığım gibi olması gerekiyordu.
SilMerabalar. youtube da bir çok desülfatör ...fatör devre ve cihazlar var. Ben de orada anlatılanlara göre 20uf kapasitör ve hazır satılan köprü diyot ile desülfatör yaptım ve kullandım. Açıkçası desülfe edip etmediğini henüz bilmiyorum. teknük olarak desülfatör deselerde sonuçta alternatif akım köprü diyota girinde doğruluyor ve her hangi bir dalga oluşmuyor. yani aslında kapasitörler vasıtası ile aküye sadece ihtiyacı olduğu kadarlık gerilimi akımı sınırlayarak uygulamış oluyor bu cihaz. Zaten gözlemlediğim kadarı ilede akü doyuma ulaştığında (16.05v) artık akü şarj olmuyor. Yani diyeceğim o ki aslında bu kapasitör ve köprü diyot ile yapılan derelerin bildiğimiz şarj cihazlarından farkı yok. Yanılıyor muyum bilgi verebilirseniz sevinirim. Ayrıca sizin yukarıda yaptığınız devreyi yapmayı düşünüyorum ancak siz mesela 12 diyot kullanıp 12v vermekten bahsetmişsiniz ancak şarj cihazı mantığından gidersek 14.4v vermek için 15 diyot yada 14 diyot kullanmak daha mantıklı değil mi. Ven son olarak bu devreyi kapsamlı bir şekilde deneyebildiniz mi. YAnıtlayabilirseniz çok sevinirim. İyiki bloğunuzu keşfetmişim bu arada. Başarılar dilerim.
YanıtlaSilMerhabalar Ozan bey. Youtube'da gördüğünüz "Alifatör" tarzı seri kondansatörlü devrelerin amacı aküya yüksek güç uygulayarak sülfatları kırmaya çalışmaktır. Bu akım aslında dalgalıdır; çünkü doğrultma köprüsünün çıkışı tam dalga DC'dir. Çıkışa kondansatör uygulanmadığında çıkış dalgalı olacaktır. Gerek çıkışın dalgalı olması, gerekse 20uF gibi kondansatörler nedeniyle yüksek akım geçmesi nedeniyle sülfat kırabilme şansı öyle veya böyle var. Benim devremin özelliği, aküye bir ters bir düz akım uygulamaktır. Buna Dirty DC denir. Çok eskiden çinko-karbon pilleri şarj etmede kullanılıyormuş. Detaylardan yazıda bahsettim. Diyot sayılarına kafayı yormayın, mesele aküyü şarj etmek değil, asimetrik AC uygulayarak aküyü amiyane tabirle şoklayıp sülfatları çözmeye çalışmaktır. Devreyi maalesef kapsamlı şekilde deneyemedim çünkü elimde sülfatlaşmış akü yok. Blogumdaki birçok devre "teori" düzeyindedir. Denemek isteyene serbesttir. Bununla ilgili ayrıntılı bilgi yasal uyarı kısmında açıklandı. Olaki denemek isterseniz deneyebilirsiniz. Şunu da net söyleyeyim, desüfatör çok sıkıntılı bir konu. Her aküde işe yaramıyor. Bazen işe yaradığı oluyor. Yani konu çok detaylı.
SilBu yorum yazar tarafından silindi.
SilVerdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim. Kesinlikle denemek istiyorum. Sonuçta çok pahalı şeyler değil. Riskler konusunda da çok tecrübeliyim. Peki tam olarak buradaki devrenizi mi yapayim yoksa bir forumda paylaşmışsınız "elektronikprojeler.com" oradakinimi yapayim. oradakinde 2.2 burada ise 1uf kullanmışsınız.
YanıtlaSilTabii ki deneyebilirsiniz, hatta sonucu buraya yazarsanız çok sevinirim. Yalnız sonuç elde etmek için günlerce sülfatlı aküye bağlı tutmanız gerekebilir. Akü 7Ah'lik UPS aküsüyse 1uF'lik kondansatörlerden, daha güçlü aküyse 2,2uF'lik kondansatörlerden bağlayın. İşin doğrusu bu konu çok net değil. Çünkü denemeler yapılarak net değerin tutturulması gerekiyor. İsterseniz UPS aküsü için 2u2 de deneyebilirsiniz.
Sil