Kristal Kontrollü FM Verici Devresi

FM verici devreleri elektroniğin en sorunlu devreleridir ve en büyük sorunları frekansın stabil olmamasıdır. Devreyi kurarsınız, bir türlü yayını bulamazsınız. Bulursunuz, sabitleyemezsiniz. Sabitlersiniz, birden fazla devre yapmaya çalışıyorsanız hepsinde aynı sorunları tekrarlamak istemezsiniz. Yıllarca elektronikçiler bu sorunlarla boğuşadursunlar, birçok firma da çatır çatır gelişmiş vericiler, telsizler, yayın ekipmanları üretiyor. Frekans kararlılığı sağlama ve yayın menzilini geliştimede birçok yöntem mevcut. Kristal kontrolü eklemek de frekans kararlılığında çok etkilidir.  

Talkingelectronics sitesinin sahibi ihtiyar amcamız Colin Mitchell, sayfasında sunduğu sayısız devre ile elektroniğe yeni başlamış hobistlere çok faydalar üretiyor. Bizzat yaptığı, hatta kit olarak sattığı birkaç FM verici devresi de var. 

Bu yazımda sizlere Colin Mitchel'in sayfasından edindiğim bir kristal kontrollü FM bug devresini paylaşacağım. Kendi çizdiğim baskı şemalarını da vereceğim.

Devre biraz karışık gibi görünse de aslında temel olarak anlaşılması çok basittir. En sol tarafta mikrofon ve iki transistörden oluşan ses yükselteç devresi (amplifikatör) katını görmekteyiz. Orta kısımda kristal osilatörlü frekans sabitleme devresi yeralmaktadır. Sağ kısma geçtiğimizde yayın sinyalinin güçlendirilmesi ve ince ayar yapılabilmesi için tank devreleri ile hemen çıkışta anten telini görüyoruz. Kristal osilatörlü devrede de bir adet tank devresi kullanılmış. Tüm bu ayarlamalar, frekansın kararlılığın etkilemekle kalmıyor, yayın menzilinin de genişlemesini sağlıyor. 

Devrenin baskı şeması kullanılamayacak durumda olduğu için, onu düzenlemek yerine yeniden çizmek istedim. Elbette orjinali kadar mükemmel olmadı.

Kendi oluşturduğum baskı materyallerini zaten indirmeniz için link vereceğim ancak önemli bazı sorunlar var.

SORUNLARI:

-Devre şemasını yapmak kolay gibi görünse ve kristal osilatörü içerse de doğru frekansı tutturmanız ve yayını bulmanız zaman alır. FM verici devrelerin malesef doğası bu. Bu devre diğer türlere göre daha fazla stabilizasyon ve geniş yayın menzili sağlar. Devreyi yeniden çizdiğim için bu stabilizasyon kötü etkilenmiş olabilir.

-Devredeki bazı malzemeler ya çok zor bulunuyor ya da hiç bulunamayabiliyor. Örneğin 27pF ayarlı kondansatörleri PCB üzerindekine uygun şekilde bulamayabilirsiniz. Ayrıca tüm bobinler ferrit nüvelidir. O kadar ince ve kısa ferrit nüveyi nasıl bulabileceksiniz bilemiyorum. Dolayısıyla daha devreyi yapmadan vazgeçerseniz, anlarım.

-Devre 6V DC ile çalışıyor. Adaptör kullanmayın, temiz güç gerekli. Bunun için 4 adet 1,5V AA pile ihtiyacınız var. Bu da devrenin ergonomikliğini arttırıyor. Göründüğünden daha büyük ve ağır oluyor. 

Son olarak devrenin asıl sahibinden özür dilerim. Kendisiyle sitesi üzerinden iletişime geçmek istedim ama çok karmaşık bir sitesi vardı ve iletişim bölümünü bulamadım. 

Devrenin baskı için PDF dosyalarını ve orjinal içeriği şuradan İNDİRİN.

İyi çalışmalar.

seron

basitelektronikprojeler.blogspot.com