SER-55 PWM ENTEGRESİ-DIY ENTEGRE

Birçok uygulamamda devrenin bir yerinden pals uygulamam gerektiğinde hep tıkanıyorum. Devreye uygulanacak palsı üretmek için 555, flip-flop vb. devreleri karta yerleştirip çizimi tamamlayana kadar çok yoruluyorum ve ziyadesiyle vakit kaybediyorum. Piyasada satılan pwm entegreleri de benim işimi görmüyor. Bana çok çok basit, sadece pals sağlayacak bir kare dalga jeneratörü lazım, ama yok. Çok çok basit bir devreyi yapmak ve uygulamak bu nedenle bana işkence gibi geliyor.

Bu yazımda sizlere, bizzat tasarladığım birkaç entegreyi göstereceğim. Bu entegreler, TO-220 kılıftan nispeten biraz daha büyük, ancak devreye çok kolay sığabilecek boyuttalar. Devrenize bağlayacaksınız ve hop, bitti.

NE İŞE YARAR:

-Sinyal jeneratörü yapabilirsiniz.

-Pasif buzzerler ve hoparlörler için sinyal kaynağı olarak kullanabilirsiniz.

-Çoklu olarak kullanılırsa elektronik enstruman yapımında (org vb).

-Anahtarlamalı Step-up güç kaynağı yapımında frekans üretici olarak.

-Anahtarlamalı Step-down güç kaynağı yapımında frekans üretici olarak.

-Testere diş, sinüsoidal ve kare dalga sinyal kaynağı olarak.

-LED sürücü yapmak için darbe kaynağı olarak.

-Darbeli pil ve akü şarj cihazı yaparken darbe kaynağı olarak.

-Geliştirilirse DC to AC inverter yapımında mosfetleri sürmede.

-Özel tip DC motorları sürmede (step motor vb.) pwm kaynağı olarak.

-Bunlara benzer şekilde çeşitli eleman ya da aygıtları sürmek için.

Önce devre şemasını göstereyim, sonra da anlatıma devam edeceğim.

Elektroniğin en basit devrelerinden flip-flop devresi karşınızda. Bu devre, besleme gerilimi uygulandığında SIG ucundan kare dalga verir. Dalganın frekansı, RC devresine bağlıdır. Yani R2-C1 ve R3-C2 elemanları birer RC devresini oluşturur. Kondansatörlerin şarj-deşarj olayı sebebiyle devre kendi kendine salınır ve çıkışta 0 ve 1 değeri üretir. Biz de bundan istifade minicik bir PWM entegresi üretmiş olacağız.

Yazıyı hazırlamadan evvel bir elektronik sitesinde konuyu paylaştım ve çeşitli öneriler alarak devreyi son haline getirdim. Ancak burada entegrenin ortaya çıkan tüm sürümleri yerine sadece iki-üç sürümünü paylaşacağım. Ola ki ihtiyaç duyarsanız sayfa sonundan gerberini indirip siz de yapabilirsiniz.

SER-55 Model Ev Yapımı PWM entegresi:

SER-55 Entegresi fikir olarak bana aittir. Solda TO-220 kılıf, boyut karşılaştırması yapmak için.

Ortadaki orijinal devredeki sürüm. En sağda, frekans ayar özelliği olmayan sabit frekanslısı. Ortadakinde bir SMD trimpot sayesinde frekans değişikliği yapılabilir. Sağdakinde ise elemanları nasıl seçerseniz frekans o hızda üretilir. Bacak yapısı aynen resimde görüldüğü gibi en solda besleme girişi, ortada Ground bacağı, en sağda ise sinyal çıkışı yer almaktadır.

Entegrenin besleme bağlantıları ile sürülecek devrenin besleme bağlantıları ayrı olursa, devre çalışmaz. Zaten aranızda elektronik bilgisi olanlara bunu söylememe gerek yok. Ancak yolun başındaki meraklılar için hatırlattım. SIG (signal) çıkışı transistör, mosfet, entegre, bobin ya da her nerede kullanacaksanız oraya bağlanabilir (Ne işe yarar başlığında bahsettim). Geriye sadece devreyi kurup arkanıza yaslanmak kalıyor.

SER-55A Model Ev Yapımı PWM entegresi:

Bir başka versiyon ise SER-55A entegresidir. Çok küçük bir geliştirmeyle entegre artık dışarıdan müdahaleyle frekansı ayarlanabilir kılınmıştır.

Potansiyometrenin kılıfın dışına taşınması, yapının küçülmesini sağlar. Bu bir avantajdır. Böylelikle kullanıcı entegreyi PCB'ye monte ettikten sonra ayrık bir potans kullanarak istediği gibi ve rahat ayarlama yapabilir. R2 ve R3 dirençlerinin üst uçlarından çıkarak dışarıdaki potansiyometreye bağlanan bacak, ADJ bacağıdır, resimde belirtmeyi unutmuşum.

Entegre bu şekilde üretildiği zaman daha fazla uygulama olanağı sağlıyor. Örneğin iki adet kullanılıp birbirlerine doğru şekilde ilişkilendirildiğinde "na-ni siren" devresi, bunun gibi dual ton üreten çeşitli darbe kaynaklarının yapımında kullanılabilir. Hayal gücünüze kalmış...

SER-55 THT Tip Ev Yapımı PWM entegresi:

SER-55 ve diğer serilerini SMD malzemelerle yapmanız zor olabilir. Birçoğunuz Çin'e sipariş vererek çoklu ürettirebilir. Ancak elinde o imkanı da olmayanlar, SMD lehimlemenin zorluğu nedeniyle üretemeyebilir. İşte bu nedenle size SER-55'in (A model değil) THT elemanlarla da kurulabilir halini paylaşacağım.

Bu THT versiyon aynen ilk örnekteki gibi sabit çıkış vermektedir ve ayarı yoktur. Frekansı değiştirmek için RC devresindeki C kondansatörlerini değiştirmeniz gerekiyor. 

SER-55B Model Ev Yapımı PWM entegresi:

Son olarak bu fikri sunduğum elektronik forumundan @asma'nın fikriyle devre daha da gelişti. Bu kez orjinal devredeki R1 ve R4 dirençleri (kollektör dirençleri) yerine birer PNP transistör bağlıyoruz. Böylelikle devrenin pals çıkışı daha da kuvvetleniyor. Boştayken çektiği akım minimize oluyor ve daha ideal halini almış oluyor:

Transistörler, entegrenin farklı voltajlarda çalıştırılması gerektiğinde dirençlerin yenilenme zorunluluğunu da ortadan kaldırıyor. Tüm dirençler beyz direncidir ve değerleri 10k'dır. Eğer entegreyi 20V-25V'ler seviyesinde sürecekseniz bu değeri 15k ila 22k değerlerine de çıkarabilirsiniz. Devreyi şu haliyle 5V ila 18V aralığında rahatlıkla çalıştırabilirsiniz. Eğer TO-92 kılıftaki BF... serisinin SMD versiyonlarından kullanırsanız, devre çok daha yüksek frekanslarda salınabilir ve kullanım alanı daha da artar (radyo-telsiz alıcı verici devrelerinde modülatör ve demodülatör katlarında vb).

Modelleme yapmak kolaydır, önemli olan hayata geçirebilmek. Benim hobim tasarım yapmaktır. Bu nedenle bu devrelerin hiçbirisini gerçekleştirmedim. Ancak kendim yapmadan size sunuyorum. Bu son devre (SER-55B) hariç, diğerlerinin gerberlerini aşağıda paylaşacağım. Hangisini seviyorsanız onu yapın.

Bu yazıda da gördüğünüz gibi, insan isteyince kendisi de birşeyler yapabiliyor. Dünyanın hiçbir yerinde, oturup kendi kendine "DIY entegre" yapan birine rastlayamazsınız. Sanırım bu konuda yalnızım. Ama yalnızlık da güzel. Sizler de oturup ihtiyaçlarınıza göre kendi entegrenizi yapabilirsiniz. Çin'e yapılacak bir siparişle bir-iki ayda entegreleriniz elinizde olur. İsterseniz dizgiyi de yaptırabilirsiniz. Siz yeter ki üretin, üretken olun. Gerisi gelecektir. İlerde, özel preamfi ve farklı regülatör entegrelerinden de patlaşacağım.

SER-55, SER-55 THT versiyon ve SER-55A'nın gerber çıktılarını BURADAN İNDİRİN.

Hepinize iyi çalışmalar dilerim, hoşçakalın.

seron
basitelektronikprojeler.blogspot.com