Polarite Sabitleyici Devre


Daha önce basit bir diyot köprüsü kullanarak polarite sabitleme devresini sizlere sunmuştum (şurada). Bu kez röle kullanara polarite sabitleyici devre paylaşacağım.

Devre, girişteki polerite ne olursa olsun, çıkışa sabit polarite vermektedir. Çalışma şekli ve yapımı basittir. Son derece ucuza elde edilebilir. 

Animasyonlu görsele bakarak devrenin nasıl çalıştığın gözleyip anlayabilirsiniz. Eğer artı polarite üstteki hattan verilirse, çift kontaklı röle enerjilenmez ve NC kontakları üzerinden çıkışa sabit bir çıkış verir. Şayet artı polarite alttaki hattan verilirse, bu kez röle bobini kendisine seri ve iletim yönünde bağlanmış diyot üzerinden enerjilenerek COMMON kontağını NO kontağına çeker. Bu, ters gelen polaritenin çıkıştaki üst hatta taşınmasına neden olur. Böylelikle giriş ne olursa olsun, çıkış sabitlenecektir.

KiCAD ile çizdiğim devrenin PCB'si aşağıdaki gibi görünmektedir:
       
Şekilde de görüldüğü gibi devre basit parçalardan müteşekkildir ve az yer kaplamaktadır. Giriş için bir adet vidalı terminal ve BarrelJack yeri bırakılmıştır. İki adet LED, vidalı terminal blok'un sağ ve sol vidaları hizasında olup, hangisi yanıyorsa o tarafın (+) olduğunu bildirir. Çıkış ise tek bir terminal blok'tan oluşup, polarite yönleri işaretlenmiş, "DC output" ibaresi konmuştur. 

Bu tip basit ve ucuz devreler yeri geldiğinde binlerce dolarlık cihazları kurtarabilirler. Bu nedenle ne kadar basit ve ilgi çekmeyen devreler sınıfında olurlarsa olsunlar, "koruma devreleri" kategorisinde oldukları için çok önemlidirler. Dolayısıyla bu devreyi yapıp elinizin altında tutmak isteyebilirsiniz...

DEZAVANTAJLARI:
-Devre yapı itibariyle simetrik olmadığı için, alt hattan (+) polarma alırsa bir miktar enerji harcayacaktır.
-Röle'ye bağlı seri direncin değeri kullanılacak devreye göre seçilmesi gerektiği için, kullanıcı açısından vakit kaybına ve fazladan uğraşıya neden olabilir. Gereğinden fazla direnç değerinin seçilmesi, bir sonraki maddedeki dezavantajı kolaylaştırır.
-Alt hattan (+) polarite geldiği zaman, eğer çıkıştaki yük aşırı akım çeken bir almaç ise, rölenin çekmesi gecikebilir (bir saniyeden çok daha az). Bu, röle çekene kadar yükün ömrünü kısaltabilir. Röle direncinin fazla büyük seçimi, bu sorunu kolaylaştırır. Rölenin uzun süren operasyonlarda yanmaması için bu direnç konmalıdır fakat, doğru seçilmelidir. Dolayısıyla bu devre, basit diyot köprüsüne dayanan polarite düzeltici kadar mükemmel çalışmayabilir. Çıkış gücü doğru belirlenmeli, devre buna göre modifiye edilmeli, ve tehlikeler gözönünde bulundurulmalıdır. 

seron
basitelektronikdevreler.blogspot.com


Yorumlar