Sizlere bu yazımda otomatik ışıldak yapımı için baskı şemaları ve ipuçları vereceğim. Şayet kendi ışıldağınızı kendiniz yapmak istiyorsanız bunlar çok işinize yarayacaktır. Yapacağınız ışıldak, piyasa malı ışıldaklar gibi çabucak bozulmayacaktır. Yapım masrafı biraz fazla olsa da evladiyelik olarak kullanabileceksiniz.
Işıldak tamiri nasıl yapılır konusu burada.
Gerekli Malzemeler:
-2 Adet Lipo ya da Lion Pil. İnternetten siparişle ya da eski laptop pili olabilir.
-1 Adet 2S BMS devresi.
-12V 1A DC adaptör.
-1k, 33k, 10k çeyrek watt direnç. Birer adet.
-100 Ohm 1Watt direnç, bir adet.
-IRFZ44N mosfet.
-1 Adet Yeşil LED
-20 adet beyaz LED; 5mm mantar tip.
-20 Adet 270 Ohm çeyrek watt direnç. 330 Ohm da olur.
-1Adet 1N5804 şotki diyodu.
-2 Adet sürgülü iki konumlu sviç anahtar.
-Bir miktar renkli kablo, ya da tel.
-Baskılı devre çıkarmak için araç gereçler. İmkan yoksa delikli plakete de kurmak denenebilir.
-Kutulama yapmak için istenen türden malzemeler. Tercih sizin, it is up to you ;-)
Devreyi kurmak için önce nasıl çalışacağını anlamalısınız. Bu yapacağımız devreyi daha önce şu başlıkta anlatmıştım. Bu defa devreyi daha derli toplu hale getirdim ve LED panel ekledim. Diğer konuya mutlaka bakmanızı öneririm.
LED paneline bakalım:
Gerçek ölçü değildir. Ölçüleri: 12cm x 2,5cm.
Bu panelin baskı şemasını hepsiyle beraber arşiv olarak paylaşacağım. Paneldeki devre çok basit. Her dirence 1LED düşecek şekilde kuruludur ve dirençler 270 Ohm'dur. Ancak indirdiğiniz panel üzerinde 68R olarak görünmektedir. Bunun nedeni 4V kurşunlu akü ya da tek lityum pil kullanılmak istenirse diye.
Delikli plakete yapmak isterseniz bu da resmi. Tekrar hatırlatıyorum 68Ohmlar tek pil için. Biz iki pil kullanacağımız için 270R olacaklar. Tek pilde 50...120R oluyor hesaba göre. (beyaz LEDler 10mA, 15mA ve 20mA olarak tip tiptir. Bu nedenle bu kadar oynuyor).
Kontrol Devresi:
Kontrol devresi, bir transistörün elektrikler varken bir mosfet'i kesime götürme prensibine göre çalışmaktadır. Devre şemasını vermeyeceğim çünkü önceki başlıkta detaylı açıklamıştım sanırım şu PCB tanıdık gelmiştir:
Bu kez aynı prensipten hareketle, diğer konudaki dağınık kablolama şemasını biraz daha kolaylaştırmaya çalıştım. Tabii dağınıklık terimi kişiden kişiye değişiyor:
Devre hala biraz karışık gelse de, en azından elinizin altında baskılı devre kartı varsa, kontrol devresinden bahsediyorum, iş sadece kablolamaya bakıyor. Kablo renklerine dikkat edin, hata yapmamaya çalışın. Çünkü Lityum piller çok güçlüdür, kısadevre durumunda yangına neden olabilirler. Işıldağı kuracağınız proje kutusunun içine düzgünce bu devreyi kurun. Kontrol devresi üzerindeki kırmızı LED aslında yeşil olacak (kullandığım programın kütüphanesinde yok) ve isterseniz kart üzerine bağlamayıp tel ile proje kutusunun yüzeyine taşıyabiliriniz. Aynı şekilde sağ üstteki iki adet sürgülü anahtar, ki birisi düşük ışık-kuvvetli ışık ayarıdır, bunları da kutuya montajlayabilirsiniz, tercih sizin.
Önemli bir not:
Devre, "LITE OFF" düğmesi ile LEDleri söndürülse de kaçak akımlar nedeniyle pili kendi kendine bitirebilir. Bu yüzden 24 saat prizde takılı kalmasında fayda vardır. Veyahut arada bir prize takılarak birkaç saat şarj olması beklenebilir.
MOSFET'in soğutucu heatsink'e tutturulması gerekmiyor. 8Volt için LED'ler adet başına en fazla 20mA çekseler;
20adet x 0,02A = 0,4A = 400mA.
W = U . I
8V x 0,4 = 3,2 Watt. Mosfet bu güç tüketimini fazlasıyla kaldırır. Asla ısınmayacak ve devre sorunsuz çalışacaktır.
Adaptör ve Piller:
Adaptör SMPS tip küçük adaptörlerden olabilir. İster içini çıkarıp proje kutunuzun içine takın, ister hiç açmadan barrel jack ile kutuya ilişkilendirin. İsterseniz trafolu olanlardan da olur. 9V ila 12V olsun ve 12Voltu geçmesin.
Her yerde satılıyor, kolayca temin edebilirsiniz.
Barrel Jack konnektör:
Adaptörün ve barrel jakın polaritesine dikkat edin. Bağlantıları ters yapmayın. Hem BMS'ye hem de pillere zarar verirsiniz. İsterseniz arada 2A sigorta kullanabilirsiniz. Bir sorun olduğunda gücü kessin.
Lityum pil konusunda da sizi serbest bırakıyorum herhangi bir kapasitede olabilir. Yenisini almak şart değil, eski laptop bataryalarından sökülmüş sağlam pillerden kullanabilirsiniz şekli rengi önemli değil prizmatik pillerden de kullanabilirsiniz. Seri bağlantıda lehimleme yaparken dikkat edin aşırı ısı tehlikeli olabilir. Lehim tutturacağınız yeri önceden zımparalayın. Puntalama şansınız varsa puntalayın.
* * *
Bu projede aslında tek pil de kullanılabilirdi. Bunun için kablolama şemasında değişiklik gerekiyor ayrıca LED'lerin seri dirençlerinin de değiştirilmesi gerekir. İki adet ile LED'ler oldukça uzun süre yanacaktır.
2S BMS devresini ucuz olanlardan da tercih edebilirsiniz. Onun da şekli çok farketmiyor. Yüksek amperli olanlardan almanıza gerek yok.
Devreyi kurduktan sonra test edin. 100R-1Watt direnç, Düşük ışık moduna alındığında biraz ısınabilir. Eğer LED'lerin parlaklığı çok düşmüyorsa 220R de takılabilir. Burada amaç "ateş böceği modu" elde etmektir. Bu mod, çeşitli afet durumlarında elektrik olmadığı zaman bataryayı idareli kullanmak içindir. Düşük moda aldığınızda cihazın ışık verme süresi artar. Bu moddayken, insan gözünün karanlığa alışma özelliğinden dolayı çok kısık ışıkta idare etmek amaçlanmıştır. Bu nedenle birçok ışıldak veya el fenerinde bu özelliği görürsünüz. Ancak çoğu pek işe yaramaz. Işıldak ve fenerler genellikle düşük kalitelidir, eleman değerleri yanlış seçilmiş olduğudan çok çabuk bozulur ve ateş böceği modu göstermeliktir. Bu devrede muadilleri gibi düşük kalite kurşunlu minyatür akü yerine lityum pil kullanıldığı için daha dayanıklı olacaktır. Ayrıca devre, daha titizlikle tasarlanmıştır.
Gerber dosyasından baskı almak çok zor değil. Bir gerber açıcısı ile kolayca tonerli yazıcıdan çıktı alabilirsiniz. Ya da online gerber to pdf diye arama yaparsanız ücretsiz çevirme yapan siteler vardır, onlardan faydalanın. Yukarıda da bahsettiğim gibi eğer baskılı kart yapmaya üşeniyorsanız delikli plakete kurabiliyorsanız delikli plakete yapın.
Şayet 1 Lityum pil kullanarak, ya da minyatür akü kullanarak yapmak isterseniz şuradaki konuya bakabilirsiniz:
Işıldak yapımı konularımda ayrı ayrı başlıklar halinde devam edeceğim. Elektronikte bunlar benim favori konularım. Dolayısıyla bununla yetinmeyin. Eğer meraklıysanız stemi sık sık ziyaret edin. Türlü türlü ışıldak paylaşacağım, bu konuda sıkıntı çekmeyeceksiniz.
Son olarak paylaştığım gerberler olsun, şemalar olsun bir yanlışlık görürseniz muhakkak bildirin. Ya da daha iyi fikirleriniz olursa paylaşabilirsiniz. Adınızdan/rumuzunuzdan bahsederek paylaşabilirim.
İyi çalışmalar dilerim.
seron
basitelektronikprojeler.blogspot.com
Yorumlar
Yorum Gönder